Saida mak PNDS?

Se mak sei jere PNDS?
Atu jere prosesu tomak PNDS ne’e la’o ho susesu governo liu husi Ministeriu Administasaun Estatal kria ona kondisaun oi-oin hodi forma struktura hahu husi: Sekretariadu Nasional PNDS, Ekipa Distrito PNDS, ekipa PNDS Distrito, Fasilitador PNDS Sub-Distrito no komposisaun struktura
PNDS iha Suco mak hanesan: Komite Planeamento no Akuntabilidade (KPA), Ekipa Implementasaun Projetu (EIP), Ekipa Jestaun Suku (EJS), Ekipa Operasaun no Manutensaun (EOM) nomos Fasilitador Suco (FS) Sira ne’e mak sei hanesan responsabel tekniku ba iha implementasaun PNDS hamutuk ho komidade tomak mak sai hanesan autor prinsipais jere no maneiza planeamentu no implementasaun PNDS.
Se mak sei halo implementasaun projetu PNDS?
PNDS iha Suco mak hanesan: Komite Planeamento no Akuntabilidade (KPA), Ekipa Implementasaun Projetu (EIP), Ekipa Jestaun Suku (EJS), Ekipa Operasaun no Manutensaun (EOM) nomos Fasilitador Suco (FS) Sira ne’e mak sei hanesan responsabel tekniku ba iha implementasaun PNDS hamutuk ho komidade tomak mak sai hanesan autor prinsipais jere no maneiza planeamentu no implementasaun PNDS.
Se mak sei halo implementasaun projetu PNDS?
Komunidade tomak servisu hamutuk hodi planu, hari’i no maneja Infrastrutura. Partisipasaun ativa husi ema hotu hotu – la´os mane deit – feto no mane no grupu vulnerábel sira Ita boot sei halo planu, harii no maneja ita boot nia projetu rasik, duke depende deit ba konstrator sira atu hari’i Komunidade sira iha kbiit no abilidade projetu ne´e sei hari’i ho kbiit sira ne´e.
Partisipasaun komunidade nian ho kapasidade planeamentu no Jesatun infraestrutura lokal sai hanesan baze fundamental ne’ebe improtante husi prosesu implementasaun ba Planu Nasional Dezenvolvimentu suku nia.
Partisipasaun komunidade nian ho kapasidade planeamentu no Jesatun infraestrutura lokal sai hanesan baze fundamental ne’ebe improtante husi prosesu implementasaun ba Planu Nasional Dezenvolvimentu suku nia.
Baze Fundamental Hodi Implementa Politika PNDS
- Lei Nú. 3/2009, 8 Jullu (Lideransa Tradisionál)
- Dekretu Lei Nú. 4 /2012, 15 Juliu (PDID)
- Rezolusaun Governu Nú. 1/2012, 15 Janeiru (Aselera Dezenvolvimentu Komunitária)
- Diploma Ministeriál Konjuntu Nú. 22/2012, 27 Juñu (Kommisaun Inter-Ministeriál no Grupu Traballu Tekniku Inter-Ministeriál)
- Dekretu Lei PNDS Nú. 08/2013, Abríl 2013

Lei ka enkuadramentu legal ne’ebe mensiona iha leten mak sai hanesan ka
Rejime regulatoriu ida ba Governu RDTL hodi implemeta Planu Nasional
Dezenvolvimentu Suku nia. Lei hirak ne’e hotu submete ba konstituisaun
RDTL artigu 5. (Desentralizasaun), artigu. 71 ( Organizasaun Administrativa),
No Artigu 72 ( Poder Lokal).
Orsamentu hirak mak aloka ba PNDS no kada suku ?
Fundus Nasionál maizumenus US$ 294.3 millaun durante períodu tinan ualu. Subsídiu Suku Anuál, montante minimu US$ 40,000 no montante masimu US$. 70,000 no kompostu husi fundus rua :
¨ Subsídiu Operasionál – atu suporta formasaun, sorumutu, insentivu, administrasaun no kustu seluk
¨ Subsídiu Infraestrutura ba atividade konstrusaun inklui sosa materiál konstrusaun no traballador sira
Fatores Xave ba Alokasaun Subsídiu Suku
¨ Distánsia hosi Kapitál Distritu
¨ Númeru populasaun